vitamine B1

“Betere inhoud, sterkere tekst en fijner lezen? Doe mij dan ook maar B1!”

Steeds meer organisaties willen dat wat ze te vertellen hebben ook echt begrijpelijk is voor hun lezers. In B1. Logisch, dat is het niveau van taal dat gemakkelijk leest. Daardoor komt de boodschap beter over. Wat doet B1 eigenlijk met een tekst? En waar vraagt een B1-tekstvertaling om? Lees de antwoorden op vragen die ik daarover krijg. Met als voorzetje: het gaat hier niet om simpele teksten met alleen maar makkelijke woorden voor mindertaligen. Het tegendeel is waar!

Ben ik er met actieve zinnen, tussenkopjes en korte alinea’s?
Maar voor een deel. B1-(her)schrijven vraagt om meer dan dat. Je moet onder de huid van het onderwerp kruipen. Alleen daar kun je begrijpen en aanvoelen wat de schrijver nu eigenlijk écht bedoelt. En wat er zou moeten staan. Daar is inlevingsvermogen voor nodig. Het herschrijven gebeurt daarna zin voor zin, soms woord voor woord. Daarbij komen alle kwaliteiten van een tekstschrijver om de hoek kijken. Van taalvaardigheid tot woordenkennis, van woorden weglaten tot creatief schrijven.

Betekent gemakkelijke tekst dat het vooral geschikt is voor lageropgeleiden en mindertaligen?
Welnee! Ook professoren en wethouders vinden het fijn om soepeltjes door (een lap) tekst heen te gaan.

Is simpele tekst alleen bedoeld voor simpele inhoud?
Oh nee! Een ingewikkeld plan dat toekomstideeën voor de omgeving omschrijft in 15.692 woorden? Zo’n omgevingsvisie heeft zeker voordeel bij een flinke portie vitamine B1.

Anders gevraagd: wordt mijn boodschap ‘simpel’ als het leesniveau simpel is?
Verre van. Wees maar niet bang. De inhoud van de boodschap komt dan béter over.

Verandert de inhoud door de B1-vertaalslag?
Ja. Natuurlijk niet in grote lijnen, maar vaak vraagt B1 om wijzigingen in de inhoud. Een B1-operatie legt soms gaten in de inhoud bloot of verbetermogelijkheden aan de opbouw. En zo niet, dan zijn het de ingewikkelde zinnen en moeilijke woorden die om aanpassingen vragen. De verandering zit ‘m vaak in het volgende: niet wat je schrijft, maar hoe je het beschrijft.

Is dat vervelend? Voor de schrijver van het origineel soms wel. Die heeft veel energie gestoken in een tekst die helemaal klopt. En dan gaat iemand anders even zeggen dat het ánders moet. Het is goed om het daar van tevoren met elkaar over te hebben.

Hoe ervaar jij B1?
Als een ambacht, heerlijk om te doen. Ik zie een tekst echt opleven tijdens het knutselen eraan. En de kern van de boodschap bloeit helemaal op.

Is B1 duur?
Tja. De B1-slag gebeurt meestal helemaal aan het einde van de rit. Als iedereen al akkoord is met de tekst. Daarna volgt de eindredactie. En dan willen mensen graag toch óók nog B1. Op die manier kost het extra tijd, zeker als je de inhoud niet meer mag veranderen. Extra tijd betekent extra geld. Een tip voor kortere teksten: laat de tekst meteen al schrijven door een B1-schrijver. Een tip voor langere teksten: laat de eindredactie en B1-slag tegelijk gebeuren.

Kun je iets laten zien dat je hebt omgebouwd naar B1?
Liever niet. Jij kent namelijk het C2-origineel niet. Je kunt de B1-tekst zien en denken: nog best wel ingewikkeld als je het mij vraagt. Terwijl het verschil tussen hoe het is en hoe het was enorm is.

Wil je dan een stukje tekst van mij B1 maken?
Dat is een goed idee. Kom maar op met ongeveer een half kantje ingewikkelde tekst. Dat is voldoende om te ervaren wat vitamine B1 voor jouw tekst kan doen.

Is de tekst hierboven B1? Natuurlijk 🙂