De huidige woningmarkt: een positief verhaal, met een randje

De woningmarkt: het is een actueel thema. Iedereen praat erover en het is volop in het nieuws. Vaak gaat het over wat er allemaal mis is op deze markt. Het wringt op onderdelen, dat is duidelijk en merkbaar. En echte, pragmatische oplossingen voeren nog te weinig de boventoon in de discussie erover. De vraag is: bestaan deze oplossingen wel? En welke rol kunnen de verschillende stakeholders in het werkveld van de woningbouw hierin spelen?

Net als elke markt werkt de woningmarkt op basis van vraag en aanbod. Momenteel heeft de woningzoekende te maken met schaarste van het aanbod. De gevolgen: stijgende huizenprijzen, oplopende wachtlijsten en ga zo maar door. Volgens velen is ‘bouwen’ de belangrijkste oplossing. Daarbij loopt een belangrijke discussie over bouwen in de stad en bouwen in het groen. Maar is dit het enige hete hangijzer? Is het thema niet veel complexer? Want ongeacht waar gebouwd wordt, dient zich een volgend knelpunt al gauw aan.

Grote uitdagingen

Tegelijkertijd staat Nederland voor een aantal grote uitdagingen als het gaat om duurzame ontwikkeling van de fysieke leefomgeving. Bouwen moet gasloos, in een groene omgeving, met minder auto’s en meer OV, en dan ook nog betaalbaar en van de juiste kwaliteit. Daarnaast geldt steeds meer wet- en regelgeving en stapelen de eisen, beleidsregels en heffingen zich op.

Ook in de bouwsector zelf wringt het. Zo is er sprake van wachttijden en schaarste: alle aannemers hebben het enorm druk en het is lastig om aan vakmensen en materialen te komen. Datzelfde geldt voor het vinden van betaalbare grond op de juiste locatie. Dit alles bemoeilijkt en vertraagt het proces en maakt dat plannen soms onhaalbaar zijn. Want deze opstapeling van eisen brengt de nodige kosten met zich mee. Dit alles heeft steeds meer effect op de woningbouw(productie) én op de belangen en rollen van de verschillende stakeholders.

Blijven leren

De roep om meer woningen blijft de komende jaren groot. Ook willen we blíjven werken aan kwaliteitswijken en -projecten. Want we zijn er allemaal bij gebaat om goede projecten op te leveren en Nederland een stukje mooier te maken. Het is daarbij belangrijk om te blijven leren van de fouten uit het verleden. Zoals de grootschalige, monotone staduitbreidingen in lage dichtheden. En de sociale en maatschappelijke problemen in de bloemkoolwijken. We moeten oppassen dat we niet in dezelfde valkuilen trappen. Tot op zekere hoogte sturen of reguleren is nuttig, maar we moeten uitkijken dat initiatieven niet oneindig vertragen of vastlopen. Of dat deze complexe materie ons in de wurggreep houdt.

Positief verhaal, met een randje

Wellicht is de oplossing voor de woningbouwopgave veel simpeler dan dat het lijkt. Wat als we het eens benaderen als een positief verhaal, met een randje? Best een hobbel in deze maakbare wereld. Maar we kunnen in elk geval proberen om met elkaar de inhoudelijke en politieke discussie te voeren. Waarbij we vragen blijven stellen als: hoe kunnen we continu werken aan kwaliteitsprojecten en -wijken? Welke oplossingen zijn voorhanden? Op welke onderdelen kunnen we water bij de wijn doen? Welke effecten heeft dat? En waar stellen we prioriteiten?

Samenwerking is sleutel

Het gaat om het gezamenlijk bepalen van haalbare ambities in het woningbouwproject met behulp van de juiste tools. Daarvoor is samenwerking de komende jaren de sleutel. Een goede, onafhankelijke, procesregisseur is daarbij onmisbaar. Die kan ervoor zorgen dat we over belangen héén denken, dat we kennis en kunde van de verschillende partijen veel meer benutten. Dat we oog blijven houden voor de fouten uit het verleden en daarmee blijven werken aan de juiste kwaliteit van meer wonen. Misschien is dat wel dé manier om deze impasse te doorbreken.

Dus laten we onze tijd en energie verschuiven: van praten en discussiëren naar echt (samen)werken aan wonen. BRO kan hierin een rol spelen en de boel weer op gang krijgen. Dat is maatwerk.

Voor meer informatie: rian.vermeulen@bro.nl